W prezentowanym tomie umieszczono wybór tekstów źródłowych dotyczących tylko jednej epoki – średniowiecza. W dziejach regionu kujawsko-pomorskiego wieki średnie zaznaczyły się jako okres istotnych przemian społecznych oraz dynamicznych zmian politycznych, związanych m.in. z powstaniem i rozwojem państwa polskiego, burzliwymi dziejami polsko-krzyżackiego sąsiedztwa czy kolonizacją miejską i wiejską na prawie niemieckim. Wielokrotnie w czasie tej epoki różne obszary i miejsca współczesnego regionu kujawsko-pomorskiego stawały się świadkami wydarzeń pamiętanych jako niezmiernie ważne nie tylko dla lokalnych społeczności, lecz także dla historii całego kraju. Świadomość tego wywarła wpływ na dobór tekstów umieszczonych w niniejszej publikacji oraz ich chronologiczno-tematyczny układ, dla którego wewnętrzne cezury czasowe stanowią kluczowe momenty dziejów Polski, takie jak śmierć Leszka Białego w Gąsawie i sprowadzenie krzyżaków do Polski, pokój kaliski i panowanie Kazimierza Wielkiego, a także pierwszy i drugi pokój toruński. Popularnonaukowy charakter tomu jest wynikiem przyjętego z góry przeświadczenia, że prezentowane Czytelnikom wydawnictwo może stać się przydatnym narzędziem poznawania przeszłości dla pełnych pasji amatorów dziejów regionu kujawsko-pomorskiego, a także dla nauczycieli akcentujących i wprowadzających regionalne treści w nauczaniu historii w szkołach podstawowych i średnich. To właśnie z myślą o nich poszczególne zagadnienia opatrzono zestawami pytań i poleceń dotyczących przedstawianych źródeł. Im również dedykowana jest ostatnia część publikacji, którą stanowi aneks zawierający materiały metodyczne w postaci dodatkowych zadań [wydawca].